Ostatnie kilka facebook/instastory to zdjęcia pojedynczych obrazów rezonansu magnetycznego moich kilku pacjentów, a potem podopiecznych. Pomyślałem, że warto je skomentować.
Współczesna diagnostyka obrazowa pozwala dość skutecznie oceniać zmiany strukturalne różnych segmentów ciała. Nie zawsze da jednak odpowiedź na pytanie „co nas konkretnie boli?” i wskaże konkretny model postepowania z pacjentem. Doskonałym przykładem dla powyższego jest wykorzystanie obrazowania za pomocą rezonansu magnetycznego (ale i innych badań obrazowych) w przypadku Low Back Pain(LBP).
Oceniając, komentując lub decydując się podjąć konkretne działania terapeutyczne na podstawie obrazu MRI odcinka lędźwiowego kręgosłupa należy pamiętać o kilku istotnych faktach.
1️⃣Zmiany widoczne w obrazie, niekoniecznie muszą być odpowiedzialne za dolegliwości bólowe pacjenta. Wielu pacjentów posiadających zmiany degeneracyjne, nie raportuje dolegliwości bólowych. Zmiany zwyrodnieniowe będą występowały częściej wraz wiekiem. Są naturalnym elementem starzenia się aparatu ruchu.[1]
2️⃣Większość pacjentów cierpiących z powodu LBP doświadczy znacznej poprawy w bólu i funkcji w ciągu pierwszych 4 tygodni i nie będzie wymagało rutynowego obrazowania. Niektórzy autorzy publikacji rekomendują, aby badania obrazowe wykonać dopiero po 6 tygodniach bezskutecznego leczenia zachowawczego. Nie dotyczy to przypadków, gdzie występują ostre lub postępujące objawy neurologiczne oraz poważne lub specyficzne choroby podstawowe.[2]
3️⃣Obrazowanie jest ważnym czynnikiem wpływającym na koszty opieki związane z LBP, nie tylko ze względu na bezpośrednie koszty procedur obrazowania, ale także z powodu skutków następczych (konsultacji, skierowań), a także inwazyjnych procedur o ograniczonych lub wątpliwych korzyściach.[3][4]
4️⃣Pacjenci, którzy dowiedzą się o istniejących zmianach strukturalnych w wyniku obrazowania, mogą być gotowi poddać się leczeniu operacyjnemu nawet przy braku objawów![5]
5️⃣Znaczna część pacjentów uważa mylnie, iż wyniki badań obrazowych są ważniejsze niż wyniki badań fizykalnych i mają kluczowe znaczenie dla procesu ich leczenia.[6] Co ważne, zrozumienie istoty relacji pomiędzy zmianami strukturalnymi a ich dolegliwościami, wpłynie pozytywnie na proces ich rehabilitacji. [7]Kluczową rolę w tej edukacji odgrywają specjaliści, których spotka na swoje drodze pacjent.
6️⃣Zmiany zwyrodnieniowe u młodych pacjentów z LBP mogą przewidywać postępujące zmiany zwyrodnieniowe w odpowiednich krążkach (follow-up 30 letni!), ale nie musi to korelować z bólem, niepełnosprawnością czy innymi objawami klinicznymi.[8] W świetle obecnych dowodów nie możemy mówić, iż ocena bazowa MRI może przewidywać przyszłe LBP.